HASTA VE YAŞLI HİZMETLERİ ALANI TANITIMI / 2024/2025
Ülkemizde de yaşlı nüfusun, toplam nüfus içindeki oranının, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdekine benzer şekilde arttığı istatistiki çalışmalarla ortaya konulmuştur. Bununla birlikte ülkemizdeki şehirleşmeye paralel toplumdaki değişme sürecinin, geniş aileleri çekirdek aileye dönüştürmeye başlaması, değişime uğrayan çalışma hayatıyla aile fertlerinin çoğunluğunun iş hayatına katılması hasta /yaşlı bakımında sorunlar ortaya çıkmıştır. Bu durum ise geleneksel bakım hizmeti yerine, konusunda uzmanlaşmış ve yeterli bakım niteliklerine sahip, donanımlı elemanlara ihtiyaç doğurmuştur.
ÖĞRETİM PROGRAMININ AMAÇLARI
Hasta ve Yaşlı Hizmetleri alanında verilen eğitim yoluylahasta/yaşlı bakımı ile ilgili bilgi vebecerilerin kullanılarak bakıma muhtaç kişilere bakım ve rehabilitasyon hizmeti sunulmasıamaçlanmaktadır. Artan nüfus; sosyal, kültürel ve ekonomik koşulların değişmesi karşısındahasta/yaşlı bakımında yetersizkalınmakta ve yeni bakım merkezlerine, bakım elemanlarına bakımhizmetlerine ihtiyaç duyulmaktadır.
Hasta ve Yaşlı Hizmetleri Alanı Çerçeve Öğretim Programı'nda;
1. Hasta ve Yaşlı Bakımı dalı yer almaktadır.
Bu doğrultuda Hasta ve Yaşlı Hizmetleri alanı ve alan altında yer alan mesleklerde ulusal ve
uluslararası düzeyde standartlara uygun örgün öğretim programı hazırlanmıştır.
Bu programı tamamlayan öğrenciye;
• Yeni çağ becerileri ve tasarım odaklı düşünme yaklaşımı doğrultusunda “meslek etiği ve
ahilik, iş sağlığı ve güvenliği, teknolojik gelişmeler ve endüstriyel dönüşüm, çevre koruma,
girişimci fikirler, iş kurma ve yürütme, fikrî ve sınai mülkiyet hakları” konularında mesleki
gelişim sağlayacak beceriler kazanma,
• İnsan vücudunun yapısı, işleyişi ve tıbbi terimleri ayırt etme,
• İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak hasta ve yaşlıya kişisel bakım uygulamaları
yapma ile ilgili ortak bilgi, beceri ve yetkinliklerin yanı sıra;
Hasta ve Yaşlı Bakımı Dalında;
• İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak hasta ve yaşlıya ilk yardım ve beslenme
uygulamaları yapma,
• İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusunda enfeksiyon hastalıklarından korunma yolları
ile ilgili tedbirleri alma,
• Sağlıkta iletişim teknikleri ve tıbbi etik ilkelerini kullanarak hasta ve yaşlı ile etkili iletişim
kurma,
• Hasta ve yaşlının durumuna uygun beslenme ve beslenme ilkelerini açıklama,
• İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak hasta ve yaşlıya durumuna uygun bakım ve
rehabilitasyon uygulamaları yapma,
• Hasta ve yaşlı psikolojisi, aktif yaşlanma ile ilgili kavramları açıklama,
• Sistem hastalıkları ve kullanılan ilaçları açıklama
ile ilgili bilgi, beceri ve yetkinliklerin kazandırılması amaçlanmaktadır.
PROGRAMIN SÜRESİ
Alan programının toplam eğitim süresi 4 öğretim yılı olarak planlanmıştır.
ALANIN TANIMI
Hasta/Yaşlı bireylerin fiziksel, ruhsal ve sosyal yetersizliklerinin azaltılmasına katkı sağlamak amacıyla tıbbi ve sosyal bakım hizmetlerine yönelik eğitim ve öğretim verilen alandır.
ALANIN AMACI
Hasta bakımı elemanının sahip olması gereken iletişim, temel sağlık ve hasta bakım hizmetleri ile ilgili yeterlikleri kazandırmayı,hasta/yaşlı bireylerin kendi başına yaşamasına yardımcı olarak insanların yaşam kalitelerini yükseltmek ve onların sağlık durumlarını iyileştirmeyi amaçlar.
YÜKSEKÖĞRETİME GEÇİŞ
Meslek liselerinin Hasta ve Yaşlı Hizmetleri alanı Hasta Bakımı dalından mezun olanlar, alanın/bölümün devamı niteliğinde olan ve YKS Kılavuzunda belirtilen yükseköğretim (ön lisans) programlarını tercih ettikleri takdirde ek puan verilmektedir. Ayrıca mezunlar, yükseköğretime giriş sınavlarında başarılı oldukları takdirde, YKS Kılavuzunda belirtilen programlara da yerleştirilebilirler.
HASTA VE YAŞLI HİZMETLERİ ALANI MEZUNLARININ EK PUANLARI İLE YERLEŞEBİLECEKLERİ ÖN LİSANS PROGRAMLARI
İSTİHDAM ALANLARI (İŞ İMKANLARI)
Hasta ve Yaşlı Hizmetleri Alanından mezun olanlar;
Özel sektöre ait; hastanelerde, huzurevlerinde, evde bakım hizmetlerinde ve rehabilitasyon merkezlerinde geniş çalışma imkânı elde eder. Yükseköğretim Kurumları Sınavı’na (YKS) katılarak başarılı oldukları takdirde ön lisans (2 yıllık) veya lisans (4 yıllık) programlarına giriş hakkına sahiptir.
İnsan vücudunun yapısı, işleyişi ve tıbbi terimleri ayırt etme, hasta ve yaşlıya kişisel bakım uygulamaları yapma hasta ve yaşlı psikolojisi, aktif yaşlanma ile ilgili kavramları açıklama yetkinliklerini kazanarak mezun olur.
Alan ve dalını gösteren Diploma, İş Yeri Açma Belgesi ile birlikte seçmeli meslek dersleri ile ulaşabileceği ilgili mesleklere ait Sertifika, Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi kapsamında Europass Sertifika/Diploma Eki ile Aldığı ve Başardığı Modüller, Dersler ve Kredileri Gösteren Belge düzenlenir. Mezunlara alanlarında çalışmaları hâlinde teknisyen ünvanı verilir.
Hasta Bakım Elemanları; temel sağlık hizmeti veren tıp merkezleri ve polikliniklerde, hastanelerde, fizik tedavi ve rehabilitasyon ünitelerinde, huzur evlerinde, çeşitli kurumların revirlerinde ve hasta bireylerin evine giderek görev yapabilirler. Alanda iş bulma imkanı oldukça geniştir. Özellikle hasta yakınlarının gece hasta bakımı konusunda çalışabilecek eleman talebi çok fazla olmakta ve karşılanamamaktadır.
Seçmeli meslek dersleri ile alan ve dalda birden fazla sertifika alınabilir.
Dal Adı |
Sertifika Adı |
Dersler |
Ders Saati
|
Hasta ve Yaşlı Bakımı Dalı |
Engelli Bakımı |
Engelli Hizmetleri |
3 |
Engelli Bakımı |
4 |
Sertifika derslerive Seçmeli meslek dersleri :Öğrencilerin hedefledikleri ve yöneldikleri alanda, gelişmelerine veya ilgi ve istekleri doğrultusunda çeşitli programlarda ilerlemelerine, kişisel yeteneklerini geliştirmelerine imkân sağlayan ;İş piyasasında istihdam imkânlarını artıracak yeni becerilere yönelik derslerdir.
ÇALIŞMA KOŞULLARI
Hasta Bakım Elemanları temel sağlık hizmeti veren tıp merkezleri ve polikliniklerde, hastanelerde, fizik tedavi ve rehabilitasyon ünitelerinde, huzur evlerinde, kreşlerde, fabrikalarda, çeşitli kurumların revirlerinde ve engelli bireylerin kendi evlerinde görev yapabilirler. Çalışma ortamı temiz ve genellikle kapalı ortamlardır. Çalıştıkları kurumun özelliğine göre dönüşümlü olarak gece ve gündüz çalışmaktadır. Sadece bakım verdiği kişilerle değil aynı zamanda yakınlarıyla da iletişim içerisindedir. Hasta Bakım Elemanları sürekli hareket halinde ve her zaman çok dikkatli olmak zorundadır. Hasta bireylerin dilinden anlamak ve onlara şefkatle, sabırla davranabilmek meslekte başarı için ön koşuldur. Çalışma saatleri düzenlidir.
BECERİ EĞİTİMİ VE STAJ BİLGİLERİ
Öğrencilerimiz 3 sene boyunca almış oldukları mesleki eğitimi, 12. sınıftaki işletmelerde mesleki eğitim dersi sayesinde birçok kurumda, meslek dersi öğretmenlerinin kontrolünde staj yaparak gerçek hayatta uygulama fırsatı yakalamaktadır.
Öğrencilerin mesleki bilgi, beceri, tutum ve davranış geliştirmelerini, okulda olmayan tesis, araç gereci tanıyarak gerçek üretim, hizmet ortamına ve iş hayatına uyumlarını sağlamak amacıyla yaptırılır. İşletmelerde Beceri Eğitimi programının içeriği; ilgili sınıf/sınıflara ait kazanımlar esas alınarak iş, proje, deney veya hizmetin uygulanmasını sağlayacak şekilde zümre öğretmenler kurulu tarafından hazırlanır.
12. sınıf öğrencilerimiz işletmelerde meslek eğitimi süresince asgari ücretin yüzde 30'undan az olmamak üzere ücret alırlar. Öğrenciler, işletmenin sağladığı diğer sosyal imkânlardan faydalanır. Hastalık, iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı sigorta edilirler.
Öğrenciler, mesleki eğitim yaptıkları işletmelerin sosyal imkânlarından faydalanır.